Achtergrond: Bronchiolitis is een ernstige, mogelijk levensbedreigende aandoening van de luchtwegen die vaak voorkomt bij baby’s. Het wordt vaak veroorzaakt door respiratoir syncytieel virus (RSV). Antibiotica worden niet aanbevolen voor bronchiolitis tenzij er bezorgdheid is over complicaties zoals secundaire bacteriële longontsteking of ademhalingsfalen. Toch worden ze vaak gebruikt.
Doelstellingen: Het evalueren van de effectiviteit van antibiotica voor bronchiolitis bij kinderen jonger dan twee jaar in vergelijking met placebo of andere interventies.
Zoekmethoden: We doorzochten het Cochrane Central Register of Controlled Trials (CENTRAL 2014, Issue 6), dat het gespecialiseerde register van de Cochrane Acute Respiratory Infection Group omvat, en de Database of Abstracts of Reviews of Effects, MEDLINE (1966 tot juni 2014), EMBASE (1990 tot juni 2014) en Current Contents (2001 tot juni 2014).
Selectiecriteria: Gerandomiseerde gecontroleerde trials (RCT’s) waarin antibiotica werden vergeleken met placebo bij kinderen jonger dan twee jaar gediagnosticeerd met bronchiolitis, met gebruik van klinische criteria (inclusief ademnood voorafgegaan door coryzal symptomen met of zonder koorts). Primaire klinische uitkomsten waren onder meer de tijd tot het verdwijnen van tekenen of symptomen (pulmonale markers waren onder meer ademnood, piepen, crepitaties, zuurstofsaturatie en koorts). Secundaire uitkomsten waren onder meer ziekenhuisopnames, duur van het verblijf in het ziekenhuis, heropnames, complicaties of ongewenste voorvallen en radiologische bevindingen.
Gegevensverzameling en analyse: Twee review auteurs analyseerden onafhankelijk van elkaar de zoekresultaten.
Belangrijkste resultaten: We includeerden zeven studies met in totaal 824 deelnemers. De resultaten van deze zeven geïncludeerde studies waren vaak heterogeen, wat een meta-analyse meestal onmogelijk maakte, behalve voor sterfgevallen, duur van gebruik van aanvullende zuurstof en duur van ziekenhuisopname.In deze update hebben we twee nieuwe studies (281 deelnemers) geïncludeerd, die beide azitromycine vergeleken met placebo. Zij vonden geen significant verschil voor de duur van de ziekenhuisopname, de duur van het zuurstofgebruik en de heropname. Deze resultaten waren vergelijkbaar met een oudere studie (52 deelnemers) die geen significant verschil tussen ampicilline en placebo aantoonde voor de ziekteduur.Eén kleine studie (21 deelnemers) met een hoger risico op vertekening randomiseerde kinderen met bewezen RSV-infectie naar claritromycine of placebo en vond een trend naar een vermindering van de ziekenhuisheropname met claritromycine.De drie studies die adequate gegevens verstrekten voor het aantal dagen aanvullende zuurstof toonden geen verschil tussen antibiotica en placebo (gepoold gemiddeld verschil (MD) (dagen) -0,20; 95% betrouwbaarheidsinterval (CI) -0,72 tot 0,33). De drie studies die adequate gegevens verstrekten voor de duur van het verblijf in het ziekenhuis, toonden eveneens geen verschil aan tussen antibiotica (azitromycine) en placebo (gepoolde MD (dagen) -0,58; 95% CI -1,18 tot 0,02).Twee studies randomiseerden kinderen naar intraveneuze ampicilline, orale erytromycine en controle en vonden geen verschil voor de meeste symptoommetingen.Er werden geen sterfgevallen gemeld in een van de armen van de zeven geïncludeerde studies. Er werden geen andere bijwerkingen gerapporteerd.
Conclusies van de auteurs: Deze review vond niet voldoende bewijs om het gebruik van antibiotica voor bronchiolitis te ondersteunen, hoewel onderzoek gerechtvaardigd kan zijn om een subgroep van patiënten te identificeren die mogelijk baat hebben bij antibiotica. Verder onderzoek kan beter gericht zijn op het bepalen van de redenen waarom clinici zo gemakkelijk antibiotica gebruiken voor bronchiolitis, hoe het gebruik ervan te verminderen en hoe de angst van clinici om geen antibiotica te gebruiken te verminderen.