Dezer dagen is het een alledaags gezicht: wazige strepen die kriskras door de lucht trekken, achtergelaten door passerende vliegtuigen. Maar veel mensen geloven dat er iets meer aan de hand is. Onder de naam “chemtrails” beweren samenzweringstheoretici dat deze sporen van gecondenseerd water deel uitmaken van een geheim programma om het weer te controleren, het klimaat te veranderen of onze gedachten te beheersen.
Samenzweringstheoretici hebben enorme dossiers aangelegd met “bewijzen” die beweren dat chemtrails langer en helderder zijn en niet zo snel vervliegen als normale vliegtuigsporen. Ze hebben foto’s, anekdotes en monsters uit de lucht en het water. Hoewel wetenschappers al lang strijden tegen deze ongefundeerde beweringen, hebben ze nog niet veel vooruitgang geboekt. Maar met een recente studie hopen onderzoekers van het Carnegie Institution for Science deze geruchten de wereld uit te helpen.
De onderzoekers hebben het beschikbare chemtrail bewijsmateriaal aan 77 atmosferische wetenschappers en geochemici ter evaluatie voorgelegd. “Ik vond het belangrijk om definitief te laten zien wat echte experts in contrails en aerosolen denken,” zegt Ken Caldeira, een atmosferische wetenschapper en auteur van de studie, in een persbericht. “We zullen die-hard gelovigen er misschien niet van overtuigen dat hun geliefde geheime sproeiprogramma slechts een paranoïde fantasie is, maar hopelijk zullen hun vrienden de feiten accepteren.”
In de studie, gepubliceerd in het tijdschrift Environmental Research Letters, werd de wetenschappers gevraagd of ze ooit mogelijk bewijs hadden ontdekt van een chemtrailprogramma van de overheid in hun onderzoek. Van de 77 wetenschappers, zeiden 76 nee.
Ze kregen ook foto’s te zien waarop chemtrails te zien zouden zijn, schrijft Sara Emerson bij Motherboard. Bij inspectie zag geen van de onderzoekers enig bewijs dat de contrails op de foto’s anders waren dan normale contrails.
Ten slotte kregen ze de analyse te zien van monsters van vijversediment, sneeuw en lucht waarvan de verzamelaars beweren dat ze besmet waren met sporen van barium, aluminium, koper en strontium uit chemtrails. De onderzoekers zeiden dat 80 tot 89 procent van de monsters kon worden verklaard door verschijnselen die veel eenvoudiger waren dan chemtrails.
De chemtrails rage is waarschijnlijk ontstaan door een rapport uit 1996 van de luchtmacht genaamd “Weather as a Force Multiplier,” waarin wordt gespeculeerd hoe het leger tegen 2025 weermodificatietechnologie zou kunnen ontwikkelen, melden Annalee Newitz en Adam Steiner op i09. Een patent dat in 1991 werd aangevraagd voor een techniek om de bovenste laag van de atmosfeer te voeden met deeltjes die het zonlicht zouden kunnen weerkaatsen en de opwarming van de aarde zouden kunnen vertragen, intrigeerde theoretici ook. Gecombineerd met anekdotische verhalen over planten die doodgingen en mensen die ziek werden nadat vliegtuigen contrails boven hun huizen achterlieten, kwam de samenzweringstheorie aan het eind van de jaren negentig op het internet op gang.
Sindsdien duikt de kwestie regelmatig op in de media. Volgens Public Policy Polling gelooft ongeveer vijf procent van de Amerikanen in chemtrails. Dat is meer dan de vier procent die gelooft dat hagedismensen onze politiek overnemen, maar veel minder dan het aantal dat gelooft in bigfoot of dat de opwarming van de aarde een hoax is.
Dus, als het geen overheidsprogramma is, waarom beweren veel mensen dan steeds meer contrails te zien? Emerson zegt dat de contrails van vliegtuigen langer blijven hangen door veranderingen in de straalmotortechnologie. Bovendien zou een toename van het luchtverkeer in de afgelopen decennia ook het geloof in chemtrails kunnen aanwakkeren, zegt Caldeira, en atmosferische veranderingen als gevolg van de opwarming van de aarde kunnen ervoor zorgen dat de kunstmatige wolken langer blijven hangen dan vroeger.