Euthanasie

De beslissing om over te gaan tot euthanasie is vaak erg moeilijk voor een eigenaar, en het advies van uw dierenarts zal van onschatbare waarde zijn bij het maken van moeilijke keuzes.

Wanneer er geen redelijk alternatief is, kan het een enorme opluchting zijn om een kat in vrede en waardigheid te laten sterven. Euthanasie kan een van de vriendelijkste dingen zijn die een zorgzame eigenaar voor een lijdende kat kan doen. Eigenaren en dierenartsen hebben samen de verantwoordelijkheid om geen onnodig lijden toe te staan en om een redelijke kwaliteit van leven te behouden voor onze dierbare katachtige vrienden. Wanneer dit niet mogelijk is, is euthanasie die een vreedzaam einde mogelijk maakt om lijden te voorkomen, uiterst belangrijk.

Wat gebeurt er wanneer een kat wordt geëuthanaseerd (‘ingeslapen’)?

De eigenlijke procedure om een kat te laten euthanaseren is meestal heel eenvoudig en pijnloos. Het houdt in dat een grote overdosis van een verdovingsmiddel wordt toegediend, waardoor de kat het bewustzijn verliest en snel en vredig sterft. Meestal gebeurt dit door het geven van een intraveneuze injectie, via een ader in de voorpoot. Bewusteloosheid en dood treden gewoonlijk op binnen enkele seconden nadat de injectie is toegediend.

Soms, als de kat het bewustzijn verliest, zal hij diep ademhalen, of hijgen, en soms kan er wat onwillekeurige stuiptrekking of spasme van de spieren zijn gedurende enkele ogenblikken nadat de dood is ingetreden. Urineren en poepen gebeuren ook vaak kort nadat de kat is overleden. Al deze tekenen zijn heel normaal en moeten niet worden verward met “levenstekenen”. Euthanasie die op deze manier wordt uitgevoerd is meestal snel, gecontroleerd, stressvrij en pijnloos. Als een kat echter erg nerveus is, kan de dierenarts soms een kalmerend middel toedienen om de kat te kalmeren voor de euthanasie, om ervoor te zorgen dat de laatste momenten van de kat volledig vrij zijn van angst en ongemak. Uw dierenarts kan ook een katheter in de ader in de poot plaatsen voordat de euthanasie wordt uitgevoerd, zodat de injectie gemakkelijk en zonder stress kan worden toegediend.

Sommige oude en zieke katten hebben zeer kwetsbare aderen, en het kan soms een paar minuten duren om een geschikte ader voor een injectie te vinden. Het belangrijkste om te onthouden, als u gedurende deze periode bij uw kat bent, is dat u zo kalm en rustig mogelijk blijft om uw kat tijdens dit proces te troosten. Elke paniek of ontsteltenis die ze van u opvangen zal de kat waarschijnlijk ongerust maken.

Soms kan het om verschillende redenen voor uw dierenarts niet mogelijk zijn om de injectie in de ader toe te dienen. In deze gevallen wordt de injectie soms in de buikholte gegeven. In deze situatie zou het proces nog steeds vreedzaam moeten verlopen, maar het zal langer duren voordat bewusteloosheid optreedt.

Planning voor euthanasie

Uw dierenarts zal hopelijk zijn uiterste best doen om ervoor te zorgen dat het hele proces van euthanasie zo zachtaardig en meelevend mogelijk verloopt, zowel voor uw kat als voor u. U moet niet bang zijn om vragen te stellen over het proces, om u te helpen met de planning en om zelf in het reine te komen met wat er gaat gebeuren. Dit is een heel belangrijke tijd voor u en uw kat. Bespreek het proces eerst met uw dierenarts, en stel alle vragen die u maar wilt. Als er iets niet duidelijk is, is het veel beter dat u het van tevoren vraagt, dan dat u achteraf van streek bent als alles niet zo is gegaan als u zich had voorgesteld.

U kunt kiezen hoeveel u bij het proces betrokken wilt zijn, of u bij uw kat wilt zijn en hem wilt vasthouden als hij wordt geëuthanaseerd, en of u het lichaam wel of niet mee naar huis wilt nemen. Als de oorzaak van de ziekte van de kat onduidelijk is, kan de dierenarts u ook vragen of u een post-mortem onderzoek wilt laten doen. Dit proces helpt dierenartsen waardevolle informatie te verzamelen waar andere katten in de toekomst van kunnen profiteren, en kan helpen antwoorden te geven op vragen die u had over de ziekte van uw kat.

Kan ik mijn kat thuis laten euthanaseren?

Sommige dierenartsen doen geen huisbezoeken (anders dan voor noodgevallen), maar dit is niet omdat ze moeilijk doen – katten kunnen anders reageren in hun thuisomgeving, en zonder de faciliteiten in de dierenkliniek, kan het proces soms moeilijker zijn en meer risico op complicaties geven. De meeste dierenartsen zullen echter bereid zijn euthanasie bij de kat thuis uit te voeren. Als een bezoek aan huis niet mogelijk of wenselijk is, kan de dierenarts een afspraak maken in de kliniek op een rustig moment, wanneer er geen andere mensen in de buurt zijn, om onnodige stress voor zowel u als de kat te voorkomen. U kunt ook vragen om een rustig moment of twee met het lichaam van de kat na afloop.

Kan ik erbij zijn?

U kunt ervoor kiezen om aanwezig te zijn wanneer de euthanasie wordt uitgevoerd, of om de kat bij de dierenarts achter te laten. Het is geheel uw keuze. Velen kiezen ervoor om bij hun kat te zijn op dit moment, maar u moet zich niet schuldig voelen als u dit te moeilijk of te verontrustend vindt. Als u blijft, is het nuttig voor uw kat om te proberen in het begin niet te overstuur te raken, omdat dit kan worden doorgegeven aan de kat en enig leed kan veroorzaken.

Wat gebeurt er met mijn kat nadat hij is ‘ingeslapen’?

Nadat de euthanasie is uitgevoerd, zult u kunnen kiezen wat er met het lichaam van uw kat gebeurt. U kunt uw kat laten cremeren (meestal is er een mogelijkheid om de as van uw kat aan u terug te geven als u dat wilt), of uw kat laten begraven – uw dierenarts kan dit regelen, of u kunt dit thuis doen, als de omstandigheden dat toelaten.

Rouwen om uw kat

Het is heel normaal om van streek en emotioneel te zijn als uw huisdier overlijdt. Wees niet bang om je gevoelens te tonen tegenover de dierenarts – hij of zij zal het volledig begrijpen.

Het kost ook tijd om over je verlies heen te komen en je kunt door een mengeling van emoties gaan – verbijstering, verdriet, eenzaamheid en zelfs woede. Dit is allemaal heel normaal en maakt deel uit van het proces om met uw verlies in het reine te komen. U moet zich niet schuldig voelen of uzelf de schuld geven van de dood van uw kat – de beslissing tot euthanasie wordt meestal alleen genomen als een daad van echte vriendelijkheid om lijden te voorkomen.

Koest uw herinneringen; herinner u de goede tijden en wat u het leukst vond aan uw kat. Het kan ook helpen om met iemand over uw gevoelens te praten.

Kinderen helpen

Kinderen kunnen ook moeite hebben met het verwerken van euthanasie. Dit kan de eerste ervaring van een kind met de dood zijn en het is belangrijk om eerlijk tegen hen te zijn. Vertel hen de waarheid en moedig hen aan om over hun gevoelens te praten en deel uw gevoelens met hen. Praat openlijk over uw kat en probeer u te concentreren op de goede momenten. Als u het lichaam van de kat heeft, kan het nuttig zijn om het begrafenisritueel met de kinderen door te nemen en hen te laten meewerken aan het markeren van het graf of het schrijven van een boodschap aan de kat die in een boek met foto’s van de kat bewaard moet worden. Een nieuw huisdier kan helpen, maar het is vaak beter om niet te snel een andere kat te nemen, omdat u en uw kind tijd nodig hebben om over de dood van het oude huisdier heen te komen.

Euthanasie van gezonde katten

Soms overwegen eigenaars euthanasie van hun kat als ze bijvoorbeeld gaan verhuizen en hun kat niet mee kunnen nemen, als er gedragsproblemen zijn (zoals het bevuilen van het huis) die niet onder controle kunnen worden gehouden, of als een gezinslid allergisch is voor de kat.

Het spreekt voor zich dat dit een moeilijke beslissing is, en veel eigenaars zien in deze omstandigheden geen andere optie. Sommige dierenartsen kunnen alternatieven voorstellen, en er zijn ook vaak organisaties die kunnen helpen bij het herplaatsen van een gezonde kat. Toch kunnen er omstandigheden zijn waarin euthanasie van een lichamelijk gezonde kat nodig is, en dit kan voor sommige katten zelfs aanzienlijke psychische nood verlichten of voorkomen. Voor een kat als huisdier wordt dit echter over het algemeen beschouwd als een ‘laatste redmiddel’.