Wat is voedselvergiftiging?
Voedselvergiftiging wordt veroorzaakt door bacteriën, virussen of toxines in het voedsel dat we eten. Sommige van deze toxines komen van nature voor in voedingsmiddelen, terwijl andere zich hebben opgehoopt in het milieu.
Als u voedselvergiftiging heeft, zult u waarschijnlijk gastro-enteritis symptomen hebben, zoals buikkrampen, diarree of braken, of griepachtige symptomen. Voedselvergiftiging kan ook ernstige langetermijnproblemen veroorzaken, zoals nierfalen. Soms overlijden mensen aan voedselvergiftiging.
Sommige wilde paddenstoelen, waaronder de doodskap, zijn uiterst giftig. U mag geen in het wild geoogste paddenstoelen eten, tenzij ze met zekerheid als veilig zijn aangemerkt. Zoek onmiddellijk medische hulp als u denkt dat u mogelijk giftige paddenstoelen hebt gegeten.
Grote vissen, zoals haai, zwaardvis en marlijn, kunnen relatief hoge kwikgehaltes accumuleren. U moet uw consumptie van deze vis beperken, vooral als u een kind bent, zwanger bent of een zwangerschap plant.
Wat zijn de symptomen en oorzaken van voedselvergiftiging?
U kunt ziek zijn met voedselvergiftiging, maar niet weten door welk voedsel het is veroorzaakt of zelfs dat u het hebt. Verschillende bacteriën en virussen kunnen verschillende effecten hebben:
- Salmonella: gastro- en griepachtige symptomen kunnen tussen 8 en 72 uur (meestal 12 tot 36 uur) na het eten van het besmette voedsel verschijnen en 2 tot 5 dagen aanhouden.
- Campylobacter: gastro-symptomen verschijnen binnen 2 tot 5 dagen, en duren 2 tot 10 dagen.
- Listeria: gastro- of griepachtige symptomen verschijnen meestal binnen 3 weken, maar kunnen tot 70 dagen duren.
- Norovirus of rotavirus: ernstige gastro- of griepachtige symptomen beginnen meestal 24 tot 48 uur na blootstelling en duren 1 of 2 dagen (norovirus) of tot 6 dagen (rotavirus).
- E. coli: gastro-symptomen verschijnen meestal na 3 tot 4 dagen en duren ongeveer 1 week.
Voedsel moet zorgvuldig worden opgeslagen, gehanteerd en gekookt bij temperaturen die de verspreiding en groei van bacteriën voorkomen die u ziek kunnen maken. Lees over het veilig bereiden van voedsel.
Wat zijn de risicogroepen voor voedselvergiftiging?
Als u zwanger, bejaard of erg jong bent, of als uw immuunsysteem zwak is door ziekte of medicijnen, loopt u een groter risico op voedselvergiftiging en mogelijk ernstige complicaties.
Als u zwanger bent, kan listeria een miskraam veroorzaken, zelfs als u niet weet dat u bent besmet. Als u symptomen opmerkt – meestal als een lichte griep, maar ook diarree, braken en misselijkheid – neem dan onmiddellijk contact op met uw arts.
Lees meer over hoe u listeria kunt vermijden op de website Zwangerschap, geboorte en baby.
Hoe wordt voedselvergiftiging behandeld?
De meeste mensen hebben geen medische hulp nodig voor voedselvergiftiging, omdat de symptomen niet ernstig zijn en niet lang aanhouden. Mensen in risicogroepen (zoals baby’s en ouderen) moeten echter in een vroeg stadium een arts raadplegen om ervoor te zorgen dat ze niet uitdrogen.
Voor kinderen moet u naar uw huisarts gaan of bellen met healthdirect op 1800 022 222 als uw kind diarree heeft die langer dan een paar dagen aanhoudt of bloederige diarree heeft.
Breng uw kind onmiddellijk naar de spoedeisende hulp als:
- uw kind heeft symptomen van voedselvergiftiging en is jonger dan 1 jaar
- uw kind heeft hevige buikpijn en braakt en kan geen vocht binnenhouden
- uw kind drinkt niet en heeft tekenen van uitdroging, waaronder weinig of geen plas, gewichtsverlies, vermoeidheid en extreme dorst
- u maakt zich zorgen dat uw kind zich erg onwel voelt
Voor volwassenen geldt: raadpleeg een arts als:
- u na 3 dagen nog steeds symptomen hebt, of uw symptomen zeer ernstig zijn
- u nog steeds geen vocht binnenkrijgt, meer dan 24 uur nadat u ziek bent geworden
- er bloed of slijm in uw braaksel of diarree zit
Voor een mild geval van voedselvergiftiging, kunt u proberen op ijs-chips te zuigen, verloren vocht en elektrolyten aan te vullen (u kunt een orale rehydratieoplossing kopen bij uw apotheek) en uw normale eetpatroon en routine weer op te pakken wanneer u zich daar klaar voor voelt. Antibiotica kunnen helpen bij sommige bacteriële vormen van voedselvergiftiging, maar zijn meestal niet nodig.