Hoe grizzlyberen hebben geleerd met mensen te leven

Technologie & Wetenschap

Beren verschoven hun gedrag om meer nachtelijk te zijn en mensen te vermijden, studie gevonden

Geplaatst: July 06, 2020
Last bijgewerkt: July 07, 2020

Grizzlyberen in Canada hebben een aanpassingsgedrag ontwikkeld dat hen in staat stelt om in de buurt van mensen te blijven leven, maar hun interactie met ons te verminderen, zo blijkt uit tientallen jaren onderzoek naar hun gedrag.

In gebieden waar beren en mensen naast elkaar leven, is er vaak beleid om de berenpopulatie te beschermen en tegelijkertijd het leven van mensen te beschermen. Maar het blijkt dat de beren ook hun eigen zaak helpen.

Een team van onderzoekers uit B.C. en Alberta bundelde gegevens over de bewegingen, het habitatgebruik en de sterftecijfers van 2.669 grizzlyberen gedurende 41 jaar om te onderzoeken hoe ze overleefden wanneer ze in of nabij door mensen gedomineerde gebieden leefden.

De onderzoekers ontdekten dat zelfs toen de mens steeds verder het leefgebied van de dieren binnendrong, de beren niet noodzakelijkerwijs mensen uit de weg gingen, maar in plaats daarvan hun gedrag geleidelijk verlegden om ’s nachts actiever te worden, wanneer ze minder kans zouden lopen met hen in contact te komen.

De gegevens werden verzameld over een gebied van 378.191 vierkante kilometer, voornamelijk in B.C., waar naar schatting 15.000 grizzly’s leven – meer dan de helft van de Canadese grizzlybeerpopulatie.

Het onderzoek werd maandag gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences.

Betere overlevingskansen door nachtelijk te worden

Typisch brengen beren in de wildernis ongeveer de helft van hun tijd bij daglicht door en de andere helft onder dekking van de duisternis, zei studiecoauteur Clayton T. Lamb, die verbonden is aan de Universiteit van Alberta, de Universiteit van British Columbia en de Universiteit van Montana.

Maar door hun “nachtelijkheid” elk jaar met twee tot drie procent te verhogen, verhoogden beren die in “coëxistentielandschappen” leven – in de nabijheid van mensen – ook hun overlevingskans met twee tot drie procent per jaar. Hieruit trokken de onderzoekers de conclusie dat de verschuiving naar meer nachtelijke activiteit door de mens werd teweeggebracht.

• No-stop zone ingesteld op snelweg bij grens Alberta-B.C. ter bescherming van beren, waaronder witte grizzly

Hoe ouder de beren werden, hoe nachtelijker ze werden, vanaf de leeftijd van drie jaar, tot het punt waarop de in de studie waargenomen beren ten minste 60 procent nachtactiviteit bereikten, en de meesten van hen 70 procent of meer.

Jongere beren en beren die het gedrag niet overnamen, deden het minder goed.

“Als je kon leren daar te leven, kon je het OK doen,” zei Lamb in een interview. “Veel beren schakelen niet snel genoeg over en gaan uiteindelijk dood.”

Grizzlyberen zijn “onmisbaar” voor het behoud van een gezond ecosysteem, aldus de regering van B.C.. Maar hun voortbestaan is in gevaar, volgens zowel het provinciale Conservation Data Centre als het federale Committee on the Status of Endangered Wildlife in Canada (COSEWIC).

De grootste bedreiging voor beren? Mensen.

B.C. verbood de jacht op grizzlyberen in 2017. In de decennia daarvoor stierven volgens de statistieken van de provincie elk jaar gemiddeld 340 grizzlyberen door “menselijke oorzaken” – de meeste gedood door jagers, maar ongeveer 30 werden gedood door de dierenbescherming als gevolg van conflicten met mensen.

Beter voor beren, beter voor mensen

De verschuiving naar nachtelijk gedrag is niet alleen beter voor de beren, het is ook beter voor de mensen, omdat het aantal conflicten tussen de soorten erdoor afneemt, aldus de studie.

Kijkend naar de gegevens van conflicten met 45 individuele beren die waren uitgerust met GPS-halsbanden, ontdekten de onderzoekers dat er ongeveer 71 procent minder kans was op een conflict met een van hen ten minste eenmaal per jaar als de beren ’s nachts actiever waren dan overdag.

“Er zijn meer conflicten waar meer mensen zijn, natuurlijk,” zei Lamb. “Maar beren die meer ’s nachts actief waren, hadden altijd minder conflicten, ongeacht hoe dicht ze bij mensen waren.

“Beren helpen om dat landschap zo te vormen dat ze er zelf beter van worden.”

• Yukon voorstanders willen moratorium op jacht op grizzlyberen, regering zegt dat populatie ‘stabiel’ lijkt

Niettemin staan beren nog steeds aan de verliezende kant van de vergelijking.

Ondanks dat een meerderheid van de volwassen vrouwelijke beren in het gebied meer nachtdieren zijn geworden en zich succesvol voortplanten, sterven ze in te grote aantallen om hun populatie in stand te houden.

Voor elke beer die een succesvolle “coëxister” wordt, sterven er 29 voortijdig, zo bleek uit het onderzoek. Ze moeten vertrouwen op “immigrerende” beren uit nabijgelegen wildernisgebieden om te blijven gedijen.

Dit is niet de eerste keer dat dieren zijn waargenomen die hun schema’s verschuiven. Een 2018-analyse van tientallen studies over 62 soorten, waaronder bruine en zwarte beren, vond dat dieren hun nachtelijkheid verhoogden “in reactie op menselijke verstoring.”

Maar Lamb zei dat de vier decennia van onderzoek naar beren het hele plaatje in beeld brengt: de omvang van het risico dat ze lopen door in de buurt van mensen te leven, de aanpassing die hen helpt te overleven en de behoefte aan “demografische redding” via berenimmigratie om hun aantallen op peil te houden.

“De volgende stap in al dit onderzoek is echt het toegepaste aspect – wat kunnen we met deze informatie doen om het landschap beter te laten functioneren voor mensen en carnivoren,” zei Lamb.

• Banff grizzly ‘Split Lip’ betrapt op het eten van een andere beer – voor de tweede keer