Tatoeages zijn er al heel lang, we weten nu dat zelfs een oude Egyptenaar ze had. Meer recent, na de vroege jaren 1900, leek het alsof alleen militairen en gevangenen tatoeages kregen in de bekende blauwe inkt. Rond de jaren 1990 werden tatoeages weer populair, zowel bij vrouwen als bij mannen, in zwart, blauw of felgekleurde kleuren, die het gamma van zelfexpressie bestrijken.
Doorheen de geschiedenis van de menselijke beschaving heeft het aanbrengen van permanent pigment op het lichaam een verscheidenheid van dingen vertegenwoordigd, waaronder iemands rang in de samenleving, magische bescherming, groepslidmaatschap, religieuze overtuigingen, ter ere van iemand of iets, om een mijlpaal te markeren, of gewoon als leuke versiering.
Met de voortdurende verbeteringen in technologie en infrarood fotografie, zijn onderzoekers nu in staat om oude Egyptische tatoeages te fotograferen zonder enige vorm van invasie die de overledene en zijn omhulsels zou beschadigen. Met behulp van die technologie zijn zeven “nieuwe” oude tatoeages gezien. Deir el-Medina, een oude site op de westelijke oever van de Nijl bij Thebe in Opper-Egypte, was ooit een nederzetting voor de ambachtslieden die de graven bouwden in de Vallei der Koningen.
Dierentatoeage gevonden op een Oud-Egyptische mummie. Credit: Anne Austin / University of Missouri
Archeologen vonden zeven 3000 jaar oude mummies met enkele van de vroegst bekende tatoeages. Tot dan toe waren er slechts zes mummies met tatoeages gevonden, maar met de nieuwe technologie worden mummies in musea over de hele wereld gescand en krijgen zij nieuwe inzichten in het tatoeëren in de oudheid. De enige mummies in Deir el-Medina met tatoeages waren tot nu toe vrouwen.
Met behulp van infrarood scans worden Egyptische mummies uit de Oudheid bekeken. De tatoeages die hierboven werden onthuld, omvatten twee gestileerde ogen die bescherming symboliseren en een hiëroglief van een gebogen papyrusplant met water. Credit: Anne Austin / University of Missouri
Een gemummificeerde vrouw had wel dertig tatoeages, aldus archeologe Anne Austin van de University of Missouri-St. Louis op de jaarlijkse bijeenkomst van de American Schools of Oriental Research. In haar onderzoeksverklaring in de geplaatste samenvattingen op asor.org, merkt Austin op dat de tatoeages niet alleen voor religieuze doeleinden werden gebruikt, maar ook om “permanente, openbare identiteiten te smeden”.
Close up blik op de dierlijke tatoeages. Credit: Anne Austin / University of Missouri
In 2018 werden tatoeages onthuld op een vrouwelijke en een mannelijke mummie van meer dan vijfduizend jaar geleden in het British Museum in Londen. De beroemde ijsman, Ötzi, die ongeveer 3100 voor Christus leefde en wiens bijna complete skelet in 1991 bewaard bleef in gletsjerijs op de Similaun gletsjer in de Tiroler Ötztal Alpen, op de grens van Italië en Oostenrijk, bleek eenenzestig tatoeages te hebben.
De geometrische tatoeages van Otzi the Iceman. Credit: EURAC/M.SAMADELLI/M.MELIS
De meeste bestonden uit groepen rechte lijnen die vooral op zijn benen en armen werden aangetroffen, waardoor zijn verzorgers denken dat ze therapeutisch kunnen zijn geweest, omdat de lijnen meestal werden geplaatst op plaatsen waar zijn botten afbraak vertonen. Volgens het tijdschrift Discover is een nieuw ontdekte tatoeage op Ötzi’s borst gevonden op plaatsen waar geen tekenen van ziekte of botslijtage zijn, maar het kan pijnlijk zijn geweest door omstandigheden die geen litteken op het lichaam hebben achtergelaten. Het is ook mogelijk dat de tatoeages van de Iceman niets te maken hadden met gezondheidsproblemen en een totaal andere betekenis hebben, als die er al was.
Na de oude Egyptische tatoeages werden ook de oude Romeinse slaven en misdadigers getatoeëerd. In de oudheid, vóór het gebruik van inkt, werden pigmenten gemaakt van as en roet en soms plantaardige materialen vermengd met oliën.
De eerste tatoeagepistolen werden uitgevonden in 1891, en daarvoor werden eenvoudige naalden of beitels gebruikt met hamers om de huid te doorboren, en de inkt werd direct in de gaatjes in de huid gebeiteld. Vroege kleuren werden gemaakt van koolstof, cinnaber, en cadmiumverbindingen, volgens Authority Tattoo.
Gerelateerd artikel: De geheime betekenis achter vintage tatoeages
Recent zijn tatoeages die onzichtbaar zijn tenzij ze onder een black light worden gehouden om ze te laten gloeien in het donker, ontwikkeld met behulp van fosfor, een giftig chemisch element. Aangezien de meeste moderne inkten op plantaardige of metalen basis zijn, aarzelen veel tatoeëerders om een bekende kankerverwekkende stof te gebruiken die niet is goedgekeurd door de FDA. UV-inkt, die geen fosfor bevat, gloeit ook onder een blacklight, fluorescerend licht, en LED-lampen en kan goed worden verdragen door het lichaam.