UF-SFRC : 4-H : Coontie

Zamia pumila
Familie: Zamiaceae

Natuurlijke historie Coontie groeit in een tuin in de buurt van Tampa Photo credit: Polly Perkins (Flickr ID polyphemus_polly).Used under a Creative Commons license.

Coontie is de enige cycade die inheems is in Florida. Zoals alle cycaden is het een gymnosperm en produceert geen bloemen of vruchten. In plaats daarvan plant hij zich voort door zaden in zaadkegels en stuifmeel in stuifmeelkegels te produceren. De levenscyclus is vergelijkbaar met die van andere gymnospermen, zoals pijnbomen en jeneverbessen.

Voor vele jaren waren biologen onzeker over het aantal soorten coontie dat in het zuidoosten van de V.S. bestond en welke wetenschappelijke naam of namen voor hen gebruikt moesten worden. Tegenwoordig lijkt men het er algemeen over eens te zijn dat er maar één soort is – Zamia pumila – maar er zijn nog steeds publicaties te vinden waarin oudere namen worden gebruikt, waaronder Zamia floridana en Zamia integrifolia.

Coonties groeien als lage, onderbeplanting in de droge, goed gedraineerde gebieden van centraal Florida. Ze worden vaak gevonden in dennenbossen en andere plaatsen waar dennenbomen overheersen. De zaden van coontie zijn een voedselbron voor gaaien en andere grote vogels, en ook voor sommige kleine zoogdieren. Nog belangrijker is dat de plant een voedselbron is voor de rupsen van de atala, een vlinder waarvan men ooit dacht dat hij uitgestorven was.

De vroegste bewoners van het huidige Florida gebruikten coontie als voedselbron. Hoewel de plant van nature giftig is voor mensen, ontwikkelden leden van de Seminole-stam een manier om de wortels en ondergrondse stengels zo te bereiden dat de giftige stoffen eruit werden gehaald en het overgebleven zetmeel kon worden gebruikt voor het bakken van brood. In recentere jaren hebben de inwoners van Florida coontie vooral gebruikt als een landschapsvormende plant. In de 20e eeuw werden zoveel planten uit de bossen van Florida verzameld dat ze vrij zeldzaam werden. (Tegenwoordig komen de coonties die in de tuinarchitectuur worden gebruikt uit inheemse kwekerijen en is het verzamelen van de plant in het wild over het algemeen verboden.

De meeste coonties komen uit tropische gebieden en kunnen niet tegen vriestemperaturen. Naast coontie is de enige cycade die algemeen wordt gebruikt in landschappen in Noord-Florida de sagopalm (Cycas revoluta) die, ondanks de algemene naam, een cycade is en geen palm.

Determinerende kenmerken

Habitat: Coontie groeit over het algemeen in droge, goed gedraineerde gebieden zoals vlakke dennenbossen. Hij wordt vaak aangetroffen in associatie met pijnbomen.
Grootte/Vorm: Coonties worden tussen 1′ en 3′ hoog. De vorm van de plant lijkt op die van een varen, met veel lijnvormige, geveerde bladeren die vanuit een centrale zone naar buiten uitwaaieren. Er is meestal geen bovengrondse stengel.
Bladeren: De bladeren zijn geveerd samengesteld, met paren lijnvormige deelblaadjes. Het blad is vaak glanzend.
Zaad/ stuifmeelkegels: Cycaden zijn tweehuizig, dat wil zeggen dat ze afzonderlijke mannelijke en vrouwelijke planten hebben. De zaad- en stuifmeelkegels verschijnen op afzonderlijke planten en worden rechtop gehouden, net boven de grond in het midden van de bladeren. De stuifmeelkegels zijn ongeveer 1-2″ breed en 3-4″ lang. De zaadkegels zijn 3-4″ breed en 4-5″ lang. De feloranje zaden worden aanvankelijk onder de schubben van de kegel verborgen, maar ze zwellen op naarmate ze rijpen, waardoor de kegel uiteindelijk uiteenvalt en naar buiten komt.

Afbeeldingen

Klik op een thumbnail om een foto te zien. Gebruik de pijlen links en rechts om te navigeren. Gebruik “esc” om de lightbox te verlaten.

Afzonderlijk blad met liniaal om de grootte aan te geven. Pollen kegel (links) en zaadkegel (rechts) met liniaal om grootte aan te geven. Coonie groeiend aan de voet van een dennenboom. Een vrouwelijke coontie met zaadkegels die uit elkaar breken om de oranje zaden te onthullen.
Photo credit: Larry Korhnak, University of Florida Photo credit: Larry Korhnak, University of Florida Photo credit: Niels Proctor, University of Florida Photo credit: Niels Proctor, University of Florida

Plaats een reactie