Wat is de ziekte van Chagas?
De ziekte van Chagas, ook bekend als Amerikaanse trypanosomiasis, is een infectie die voornamelijk wordt waargenomen in Latijns-Amerika. De laatste jaren is deze infectie echter waargenomen op verschillende plaatsen in het zuiden van de Verenigde Staten, waaronder Texas, Louisiana, South Carolina, Virginia, Tennessee, en Oklahoma. De ziekte van Chagas wordt veroorzaakt door Trypanosoma cruzi, een door bloed overgedragen protozoaire parasiet.
Hoe wordt de ziekte van Chagas verspreid?
De ziekte van Chagas wordt verspreid door de beet van bepaalde insecten, waaronder de Mexicaanse Kissing Beetle en andere verwante insecten. Deze kevers leggen zich in de bodembedekking van honden en andere dieren, en voeden zich met het bloed van de dieren terwijl ze slapen.
Honden raken meestal besmet door het eten van de uitwerpselen van besmette insecten. Als ze zich voeden, poepen deze insecten vaak op of in de buurt van de wond; honden krijgen de uitwerpselen binnen als ze hun wonden likken. Honden kunnen ook besmet raken door het eten van besmette insecten of het eten van knaagdieren die besmet zijn met de Trypanosoma cruzi-parasiet.
“De ziekte van Chagas kan ook worden overgedragen via bloedtransfusies van honden, als een besmette hond als bloeddonor fungeert.”
Eenmaal opgenomen, dringt de Trypanosoma cruzi een aantal cellen in het lichaam binnen, waaronder de cellen die de bloedvaten bekleden, de spiercellen van het hart, en andere cellen in het lichaam. De parasiet plant zich in deze cellen voort en bereikt uiteindelijk voldoende aantallen dat de cel explodeert en grote aantallen Trypanosoma cruzi in de bloedbaan loslaat. Het is deze celbreuk en -dood die de gevolgen van de ziekte van Chagas veroorzaakt.
De ziekte van Chagas kan ook worden overgedragen via bloedtransfusies met honden, als een besmette hond als bloeddonor fungeert.
Wat zijn de klinische verschijnselen van de ziekte van Chagas?
De klinische verschijnselen van de ziekte van Chagas zijn variabel en aspecifiek. De meeste geïnfecteerde honden vertonen subtiele verschijnselen, zoals lethargie, verminderde eetlust en gewichtsverlies. In ernstiger gevallen kunt u ook ernstiger symptomen waarnemen, zoals flauwvallen, onverdraagzaamheid bij inspanning, braken en diarree. Bij onderzoek kan uw dierenarts tekenen van hartfalen, vocht in de buik en vergroting van de lymfeklieren waarnemen.
“De klinische verschijnselen van de ziekte van Chagas zijn variabel en niet-specifiek.”
Er zijn drie stadia van infectie die gewoonlijk worden waargenomen bij de ziekte van Chagas. Elk stadium heeft unieke klinische verschijnselen.
1. Acute fase: In sommige gevallen zijn er geen klinische verschijnselen waargenomen in de acute fase van de infectie. Als er klinische verschijnselen worden waargenomen, zijn dat vergroting van de lymfeklieren en de milt (doordat het immuunsysteem van het lichaam de infectie probeert te bestrijden), bleek tandvlees (door een slechte doorbloeding), verminderde eetlust en diarree. Sommige honden kunnen tijdens deze fase van de infectie plotseling overlijden, maar de meeste gaan over in de latente fase.
2. Latente fase: Deze fase, die typisch 1-4 maanden duurt, is typisch asymptomatisch. Sommige honden kunnen tijdens deze fase van de ziekte plotseling sterven, maar de meeste gaan over naar de chronische fase.
3. Chronische fase: Dit is de fase waarin de meeste gevallen van de ziekte van Chagas worden gediagnosticeerd. Aangezien de Trypanosoma cruzi-parasieten zich in het hartweefsel blijven vermenigvuldigen, ontwikkelen honden tekenen van hartfalen. Hartritmestoornissen (onregelmatige hartslag) kunnen worden vastgesteld bij diergeneeskundig onderzoek, en eigenaren kunnen tekenen waarnemen zoals hoesten, onverdraagzaamheid bij inspanning, en kortademigheid. Plotselinge dood kan optreden als gevolg van hartfalen.
Hoe wordt de ziekte van Chagas gediagnosticeerd?
Diagnose van de ziekte van Chagas tijdens de acute fase is moeilijk. Het infectieuze organisme kan in het bloed of in de lymfeklieren worden aangetroffen, maar hun aantallen zijn vaak zo gering dat deze techniek niet betrouwbaar is voor de diagnose. Ongeveer drie weken na infectie kunnen antilichaamspiegels worden aangetoond met laboratoriumtests, maar ook bij deze laboratoriumtests kunnen vals-positieve uitslagen voorkomen.
“Diagnose van de ziekte van Chagas tijdens de acute fase is moeilijk.”
In de chronische fase is de diagnose van de ziekte van Chagas in de eerste plaats een klinische diagnose, gebaseerd op de aanwezigheid van klinische verschijnselen. Als een hond aan de aandoening overlijdt, zullen weefselmonsters genomen uit het hart van de patiënt vaak karakteristieke veranderingen aantonen die consistent zijn met Trypanosoma cruzi.
Hoe wordt de ziekte van Chagas behandeld?
Er is momenteel geen consensus over de beste methode van behandeling voor de ziekte van Chagas. In de acute fase is een aantal medicijnen (waaronder benznidazol, ravuconazol en albaconazol) gebruikt, met wisselend succes. Zodra de infectie de chronische fase bereikt, is er geen behandeling beschikbaar voor Trypanosoma cruzi en richt de behandeling van de aandoening zich op het beheersen van het hartfalen en de hartritmestoornissen die kunnen optreden.
Kan de ziekte van Chagas worden voorkomen?
Er is momenteel geen vaccin beschikbaar voor de ziekte van Chagas. De meest effectieve manier van preventie is het beperken van het contact met de insectvectoren van de ziekte. Daarom komt de ziekte van Chagas weinig voor in gebieden met moderne huisvesting en wordt zij vaker aangetroffen in landelijke gebieden met een laag inkomen.
Heeft de ziekte van Chagas gevolgen voor mensen?
De ziekte van Chagas kan gevolgen hebben voor mensen, als zij in contact komen met besmette insecten. Er zijn in de Verenigde Staten echter geen gevallen gemeld van overdracht van de ziekte van Chagas van hond op insect op mens. Alle mensen die in gebieden wonen waar de ziekte van Chagas voorkomt, lopen risico op de ziekte, maar het hebben van een besmette hond zal dat risico waarschijnlijk niet significant verhogen.