Tradycyjni ekonomiści byli mało zainteresowani analizą jednostek rodzinnych. Kiedy teoria ekonomii okazała się niewystarczająca do wyjaśnienia zjawiska masowego wchodzenia kobiet na rynek pracy, ekonomia konsumpcyjna zyskała uwagę i otrzymała ważny wkład od teoretyków ekonomii. Główne podstawy teoretyczne obejmują model produkcji gospodarstwa domowego Gary’ego Beckera, modele alokacji czasu i teorię poszukiwania informacji Stiglera.
Ekonomia konsumenta konkluduje, że ekonomiści rodzinni byli pod silnym wpływem najnowszej „ery konsumenckiej”, którą był „Nowoczesny Ruch Konsumencki” z lat 70-tych. Połączenie między ekonomią konsumencką i polityką związaną z konsumentami było jawne, chociaż siła połączenia różni się między uniwersytetami i osobami.
Wiele aspektów ekonomii konsumenckiej jest mierzonych regularnie przez System Rezerwy Federalnej i Biuro Analiz Ekonomicznych i są dostępne dla społeczeństwa. Szereg wskaźników jest publikowanych regularnie z tych i innych źródeł akademickich, takich jak dochody osobiste, całkowite zadłużenie gospodarstw domowych i wskaźnik dźwigni konsumenckiej.
Wpływ ekonomii konsumenckiej na gospodarkę jest kolejnym polem badań w ekonomii. Nazywa się ją „gospodarką konsumpcyjną”, termin znany z książki Hazlitta „Ekonomia w jednej lekcji”
.