Prostata
Prostata jest gruczołem występującym tylko u mężczyzn, dlatego rak prostaty dotyka tylko mężczyzn.
Prostata znajduje się tuż poniżej pęcherza moczowego (pustego organu, w którym przechowywany jest mocz) i przed odbytnicą (ostatnią częścią jelita). Przewód odprowadzający mocz przechodzi przez prostatę (nazywany jest cewką moczową). Prostata produkuje część płynu, który pomaga utrzymać nasienie przy życiu i zdrowiu.
Istnieje wiele rodzajów raka prostaty. Niektóre z nich są bardzo rzadkie. Większość raków prostaty to typ zwany gruczolakorakiem. Nowotwór ten wywodzi się z komórek gruczołowych. Twój lekarz będzie mógł udzielić Ci więcej informacji na temat rodzaju raka, który masz.
Pytania, które należy zadać swojemu lekarzowi
- Co skłoniło Cię do stwierdzenia, że mam raka
- Czy istnieje szansa, że to nie jest rak?
- Czy może Pan zapisać dokładny typ raka, o którym Pan myśli?
- Co będzie dalej?
Skąd lekarz wie, że mam raka gruczołu krokowego?
Rak gruczołu krokowego zwykle rośnie powoli przez wiele lat. U większości mężczyzn z rakiem gruczołu krokowego nie występują żadne zmiany, które można by zauważyć. Częściej objawy raka prostaty pojawiają się później, w miarę rozwoju nowotworu.
Niektóre objawy raka prostaty to problemy z oddawaniem moczu, krew w moczu, trudności z uzyskaniem wzwodu oraz ból pleców, bioder, żeber lub innych kości.
Jeśli objawy wskazują, że może to być rak prostaty, zostanie wykonanych więcej badań. Większość mężczyzn nie będzie potrzebowała wszystkich badań, ale są to niektóre z badań, które mogą być potrzebne:
Badanie stężenia PSA we krwi: antygen swoisty dla gruczołu krokowego (PSA) jest białkiem wytwarzanym przez gruczoł krokowy i może być wykryty we krwi. Rak gruczołu krokowego może powodować zwiększenie stężenia PSA we krwi. Badania krwi będą wykonywane w celu określenia poziomu PSA i jego zmian w czasie.
Transrektalne badanie ultrasonograficzne: W tym badaniu mała różdżka jest umieszczana wewnątrz odbytnicy w celu emitowania fal dźwiękowych i uchwycenia echa odbijającego się od gruczołu krokowego. Echa są reprezentowane w obrazie wyświetlanym na monitorze.
Rezonans magnetyczny: Ten test (znany jako MRI) wykorzystuje fale radiowe i silne magnesy do produkcji szczegółowych obrazów ciała. Rezonans magnetyczny może być stosowany do badania gruczołu krokowego i może wykazać, czy rak rozprzestrzenił się poza gruczoł krokowy i do pobliskich narządów.
Biopsja gruczołu krokowego: w przypadku biopsji gruczołu krokowego lekarz używa długiej, pustej w środku igły do usunięcia małych fragmentów gruczołu krokowego, w których może znajdować się rak. Jest to często wykonywane podczas stosowania TRUS lub MRI (lub połączenia tych dwóch metod) do badania gruczołu krokowego. Próbki prostaty są następnie badane pod kątem obecności komórek nowotworowych. Zapytaj swojego lekarza, jaki rodzaj biopsji jest wymagany w Twoim przypadku i jak będzie ona wykonywana.
Biopsja węzła chłonnego: Węzły chłonne są małymi, fasolowatymi elementami układu odpornościowego. Biopsja węzła chłonnego może być wykonana, jeśli lekarz uważa, że rak rozprzestrzenił się z prostaty do pobliskich węzłów chłonnych.
Komputerowa tomografia komputerowa: Jest to czasami określane jako tomografia komputerowa. Tomografia komputerowa wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do tworzenia szczegółowych obrazów ciała. Może wykazać, czy rak rozprzestrzenił się poza prostatę.
Skanowanie kości: to badanie może być wykonane, aby dowiedzieć się, czy rak rozprzestrzenił się na kości. Aby wykonać to badanie, do krwi wstrzykuje się niewielką ilość substancji radioaktywnej o niskim poziomie radioaktywności, która osadza się w obszarach kości, które uległy uszkodzeniu w całym organizmie. Specjalna kamera szuka tej radioaktywności, generując obraz kości.
Pozytonowa tomografia emisyjna: ten test, określany jako „PET”, może być wykonywany, jeśli nowotwór się rozprzestrzenił. W tym celu substancja o właściwościach radioaktywnych jest wstrzykiwana na niskim poziomie. Substancja ta przyczepia się do komórek nowotworowych w organizmie. Specjalna kamera wideo wykrywa wstrzykniętą substancję, aby ujawnić, gdzie w ciele znajduje się substancja radioaktywna, wskazując na obecność raka w tych miejscach. Czasami badanie to może być wykonane w połączeniu z rezonansem magnetycznym (PET-MRI) lub w połączeniu z tomografią komputerową (PET-CT).
Pytania do lekarza
- Jakich badań będę potrzebować?
- Kto wykona te badania?
- Gdzie zostaną one wykonane?
- Kto może mi wyjaśnić wyniki?
- Jak i kiedy otrzymam wyniki?
- Kto wyjaśni mi wyniki?
- Co muszę zrobić dalej?
Jak poważny jest mój rak?
Jeśli masz raka prostaty, Twój lekarz będzie chciał wiedzieć, jak daleko się on rozprzestrzenił. Być może słyszałeś, jak inni ludzie mówili, że rak jest w „stadium 1” lub „stadium 2”. Lekarz będzie chciał poznać stopień zaawansowania Pana raka, aby pomóc w podjęciu decyzji, jakie rodzaje leczenia będą dla Pana najlepsze.
Stopień zaawansowania zależy od tego, jak bardzo rak urósł lub rozprzestrzenił się w gruczole krokowym i czy doszło do jego rozsiewu do innych części ciała. Obejmuje on również poziom antygenu swoistego dla prostaty we krwi oraz stopień zaawansowania nowotworu. Komórki raka prostaty są klasyfikowane na podstawie ich wyglądu pod mikroskopem. Te, które wyglądają zupełnie inaczej niż normalne komórki, są oceniane wyżej i mają tendencję do szybszego wzrostu. Stopień zaawansowania nowotworu może być przypisany do skali Gleasona (w zakresie od 6 do 10) lub do grupy stopnia zaawansowania (w zakresie od 1 do 5). Poproś swojego lekarza o wyjaśnienie stopnia zaawansowania Twojego raka. Stopień może również pomóc w podjęciu decyzji, jakie metody leczenia mogą być dla Ciebie najlepsze.
Twój rak może być sklasyfikowany jako stopień 1, 2, 3 lub 4. Im niższy numer, tym mniejszy jest zasięg raka. Wyższy numer, taki jak stopień 4, oznacza poważniejszy nowotwór, który rozprzestrzenił się poza prostatę.
Jeśli rak nie rozprzestrzenił się na inne części ciała, może Pan również otrzymać grupę ryzyka. Grupa ryzyka jest ustalana na podstawie stopnia zaawansowania raka w gruczole krokowym, stężenia PSA oraz wyników biopsji gruczołu krokowego. Grupa ryzyka może pomóc wskazać, czy należy wykonać inne badania i jakie mogą być najlepsze opcje leczenia.
Pamiętaj, aby zapytać swojego lekarza o stopień zaawansowania raka, stopień i grupę ryzyka, jak również o to, co to może oznaczać dla Ciebie.
Pytania do lekarza
- Czy zna Pan/Pani stopień zaawansowania i grupę ryzyka swojego raka?
- Jeśli nie wiesz, to jak i kiedy się dowiesz?
- Czy możesz mi wyjaśnić, co oznacza dla mnie stopień zaawansowania i grupa ryzyka?
- Co będzie dalej?
Jakiego rodzaju leczenia będę potrzebował?
Istnieje wiele sposobów leczenia raka gruczołu krokowego. Główne formy leczenia to obserwacja, aktywny nadzór, chirurgia, radioterapia, terapia hormonalna i chemioterapia. Czasami stosuje się więcej niż jeden rodzaj leczenia.
Leczenie, które jest najlepsze dla Ciebie będzie zależeć od:
- Twój wiek
- Jakiekolwiek inne problemy zdrowotne, które możesz mieć
- Stopień zaawansowania i stopień raka
- Twoja (i twojego lekarza) opinia na temat potrzeby leczenia raka
- Prawdopodobieństwo, że leczenie będzie będzie skuteczny w leczeniu raka lub przyniesie jakiekolwiek korzyści
- Pani/Pana odczucia dotyczące skutków ubocznych, które mogą wystąpić przy każdym leczeniu
Uwaga
Ponieważ rak prostaty często rośnie bardzo powoli, niektórzy mężczyźni, zwłaszcza ci w zaawansowanym wieku i z innymi problemami zdrowotnymi) mogą nigdy nie potrzebować żadnego leczenia. Lekarz może zdecydować o pozostawieniu raka pod obserwacją bez leczenia, co nazywane jest obserwacją. Ten plan może być wykonany, jeśli Pana rak jest mały, nie powoduje żadnych problemów i wydaje się rosnąć bardzo powoli.
Aktywny nadzór
Niektórzy młodsi mężczyźni, którzy są zdrowi i mają mały, wolno rosnący rak mogą rozważyć aktywny nadzór, który obejmuje bardziej rygorystyczne monitorowanie, a następnie leczenie raka, jeśli zacznie on powodować objawy.
Chirurgia raka gruczołu krokowego
Istnieje wiele rodzajów chirurgii raka gruczołu krokowego. Niektóre operacje są wykonywane, aby spróbować wyleczyć raka, podczas gdy inne są wykonywane w celu kontroli raka lub poprawy objawów. Porozmawiaj z lekarzem o rodzaju operacji, która została zaplanowana i czego się spodziewać.
Skutki uboczne operacji
Z każdym rodzajem operacji może wiązać się ryzyko i skutki uboczne. Pamiętaj, aby zapytać swojego lekarza, czego się spodziewać. Jeśli masz jakiekolwiek problemy, powiedz o tym lekarzom, aby mogli Ci pomóc.
Radioterapia
Radioterapia wykorzystuje promienie o wysokiej energii (takie jak promienie rentgenowskie) do zabijania komórek nowotworowych. Istnieją różne sposoby wykorzystania promieniowania jako metody leczenia raka gruczołu krokowego. Promieniowanie może być dostarczane do gruczołu krokowego z urządzenia znajdującego się poza organizmem. W niektórych przypadkach stosuje się małe granulki radioaktywne lub nasiona (wielkości ziarnka ryżu), które można umieścić bezpośrednio w gruczole krokowym.
Skutki uboczne radioterapii
Jeśli lekarz zasugeruje radioterapię jako metodę leczenia, należy zapytać o skutki uboczne, które mogą wystąpić. Efekty uboczne zależą od rodzaju zastosowanego promieniowania. Najczęstszymi skutkami ubocznymi napromieniania prostaty są: biegunka, wyciekający stolec lub krew w stolcu; konieczność częstego oddawania moczu, wyciekanie moczu, pieczenie przy oddawaniu moczu lub krew w moczu; problemy z erekcją; uczucie zmęczenia (fatigue); oraz gromadzenie się płynu w nogach.
Większość skutków ubocznych ustępuje po zakończeniu napromieniania. Niektóre z nich mogą jednak działać dłużej. Porozmawiaj z lekarzem o tym, czego się spodziewać.
Leczenie hormonalne
Ten sposób leczenia zmniejsza poziom męskich hormonów, zwanych androgenami, lub powoduje, że przestają one działać. Często powoduje to zmniejszenie rozmiarów raka gruczołu krokowego lub jego wolniejszy wzrost. Terapia hormonalna nie leczy jednak raka prostaty. Jeśli zamierzasz poddać się leczeniu hormonalnemu, poproś lekarza o wyjaśnienie, jakiego efektu możesz się spodziewać.
Skutki uboczne leczenia hormonalnego
Zmiana poziomu hormonów może powodować skutki uboczne, takie jak zmniejszona ochota na seks, trudności z uzyskaniem erekcji, uderzenia gorąca, ścieńczenie kości i zwiększenie masy ciała. Porozmawiaj z lekarzem na temat skutków ubocznych, których możesz się spodziewać w związku z leczeniem hormonalnym.
Chemoterapia
Chemoterapia to stosowanie leków w celu zwalczania raka. Leki mogą być wstrzykiwane do żyły lub przyjmowane w postaci tabletek. Leki te dostają się do krwi i rozprzestrzeniają się po organizmie. Chemioterapia jest podawana w cyklach lub seriach leczenia. Po każdej serii leczenia następuje okres odpoczynku.
Chemoterapia może być stosowana w przypadku, gdy rak rozprzestrzenił się poza gruczoł krokowy. Tego leczenia nie stosuje się u mężczyzn z wczesnym rakiem prostaty.
Skutki uboczne chemioterapii
Chemoterapia może powodować uczucie dużego zmęczenia, rozstrój żołądka lub wypadanie włosów. Ale te skutki uboczne ustępują po zakończeniu chemioterapii.
Istnieją sposoby leczenia większości skutków ubocznych spowodowanych przez chemioterapię. W przypadku wystąpienia działań niepożądanych należy skontaktować się z lekarzem, aby mógł on udzielić pomocy.
Leki stosowane w leczeniu rozprzestrzeniania się raka do kości
Jeśli rak gruczołu krokowego rozprzestrzenia się do innych części ciała, prawie zawsze najpierw trafia do kości. Te obszary rozprzestrzeniania się nowotworu mogą powodować ból i słabe kości, które mogą ulec złamaniu. Do leków, które mogą pomóc wzmocnić kości i zmniejszyć prawdopodobieństwo złamań, należą bisfosfoniany i denosumab. Czasami w celu kontroli bólu podaje się promieniowanie, radiofarmaceutyki lub leki przeciwbólowe.
Skutki uboczne stosowania leków na kości
Skutkiem ubocznym stosowania bisfosfonianów i denosumabu jest uszkodzenie szczęki, znane jako osteonekroza szczęki (ONJ). Większość ludzi będzie musiała uzyskać zgodę od swojego dentysty przed rozpoczęciem stosowania jednego z tych leków.
Badania kliniczne
Badania kliniczne to badania mające na celu przetestowanie nowych leków lub metod leczenia u ludzi. Badania te zazwyczaj porównują konwencjonalne metody leczenia z innymi, które mogą być lepsze.
Jeśli jesteś zainteresowany, aby dowiedzieć się więcej o tym, które badania kliniczne mogą być odpowiednie dla Ciebie, zacznij od zapytania swojego lekarza, czy klinika lub szpital, w którym on lub ona pracuje prowadzi badania kliniczne. Zobacz Badania kliniczne, aby uzyskać więcej informacji.
Badania kliniczne są sposobem na otrzymanie najnowszych metod leczenia raka. Są one najlepszym sposobem dla lekarzy, aby znaleźć lepsze sposoby leczenia raka. Jeśli Twój lekarz znajdzie badanie kliniczne dla typu raka, który masz, to do Ciebie będzie należała decyzja, czy chcesz wziąć w nim udział. Jeśli zostaniesz zapisany do badania klinicznego, zawsze będziesz miał możliwość przerwania udziału w nim w dowolnym momencie.
Co powinienem wiedzieć o innych metodach leczenia, o których słyszałem?
Możesz dowiedzieć się o innych sposobach leczenia raka lub jego objawów. Nie zawsze muszą to być konwencjonalne zabiegi medyczne, mogą to być m.in. witaminy, zioła i specjalne diety. Możesz mieć obawy dotyczące tych zabiegów.
Niektóre z tych metod są znane jako pomocne, ale wiele z nich jest niesprawdzonych. Niektóre z nich nie przynoszą żadnych korzyści, a niektóre są wręcz szkodliwe. Porozmawiaj z lekarzem o wszystkim, co rozważasz stosować, niezależnie od tego, czy są to witaminy, dieta, czy jakakolwiek inna metoda.
Pytania do lekarza
- Jakie leczenie uważa Pan za najlepsze dla mnie?
- Jaki jest cel tego leczenia? Czy uważa Pan, że może ono wyleczyć raka?
- Czy leczenie będzie obejmować operację? Jeśli tak, kto przeprowadzi operację?
- Jak będzie wyglądała operacja?
- Czy będę musiał dodatkowo otrzymać inne rodzaje leczenia?
- Jaki jest cel tych zabiegów?
- Jakie efekty uboczne mogą wystąpić w wyniku tych zabiegów?
- Co mogę zrobić, jeśli zaczną występować efekty uboczne?
- Czy są jakieś badania kliniczne, które mogą być dla mnie odpowiednie?
- Co sądzisz o specjalnych witaminach lub dietach, o których mówią mi moi przyjaciele? Skąd będę wiedzieć, czy są one bezpieczne?
- Jak szybko muszę rozpocząć leczenie?
- Co muszę zrobić, aby przygotować się do leczenia?
- Czy jest coś, co mogę zrobić, aby leczenie było bardziej skuteczne?
- Jaki jest następny krok?
Co się stanie po zakończeniu leczenia?
Czujesz satysfakcję z zakończenia leczenia. Trudno jest jednak nie martwić się o powrót nowotworu. Kiedy rak powraca, nazywa się to nawrotem choroby. Nawet jeśli rak nigdy nie powróci, ludzie mają tendencję do pozostawania w stanie niepokoju z tego powodu. Po leczeniu konieczne będą wizyty u lekarza przez kilka lat. Na początku wizyty będą odbywać się co kilka miesięcy. Następnie, im dłużej jesteś wolny od raka, tym mniej wizyt będziesz potrzebował.
Upewnij się, że chodzisz na wszystkie wizyty kontrolne. Lekarze będą pytać o objawy, przeprowadzać badania fizykalne i mogą zlecić badania krwi i prawdopodobnie inne testy, aby dowiedzieć się, czy rak powrócił.
Stawianie czoła rakowi i radzenie sobie z leczeniem może być trudne, ale może to być również czas na nowe zmiany w Twoim życiu. Być może zastanawiasz się, jak poprawić swoje zdrowie. Zadzwoń do nas pod numer 1-800-227-2345 lub porozmawiaj ze swoim lekarzem, aby dowiedzieć się, co można zrobić, abyś mógł poczuć się lepiej.
Nie możesz zmienić faktu, że masz raka. To, co możesz zmienić, to sposób, w jaki będziesz żył przez resztę swojego życia, dokonując zdrowych wyborów i czując się tak dobrze, jak tylko możesz.
.