Introduction: Biorąc pod uwagę odrębność pod względem stresu psychologicznego i tonu odbytu pozycji, która jest ogólnie wybierana pomiędzy pozycją litotomijną a lewą boczną dekubiturą (LLD), postulowaliśmy jej wpływ na percepcję bólu podczas biopsji i zbadaliśmy ich związek.
Materiały i metody: Prospektywne badanie mające na celu porównanie dwóch pozycji biopsyjnych, wykonywanych w różnych dniach roboczych, przeprowadzono u 208 mężczyzn (pozycja litotomijna=86, LLD=122). Decyzję o wyborze pozycji podejmowano wyłącznie na podstawie preferencji chorego co do dnia biopsji, a wszystkie zabiegi wykonywano według identycznego protokołu (biopsja 12-rdzeniowa z doodbytniczym podaniem żelu lidokainowego), przy użyciu tej samej sondy i igły. Maksymalne natężenie bólu podczas całego procesu oceniano za pomocą wizualnej skali analogowej (VAS), bezpośrednio po biopsji. Po propensity matching ostatecznie wyselekcjonowano 152 chorych (grupa litotomijna=76, LLD=76), a następnie porównano parametry około-biopsyjne.
Wyniki: Pomiędzy grupami nie zaobserwowano różnic w zakresie wszystkich zmiennych, w tym wieku, otyłości, objętości gruczołu krokowego, stężenia PSA w surowicy, międzynarodowej skali objawów gruczołu krokowego oraz wskaźnika wykrywalności raka, z wyjątkiem średniej (± odchylenie standardowe) punktacji VAS (3,89±2,01 vs. 4,58±2,22, p=0,049). Punktacja VAS wykazywała istotny związek jedynie z pozycją pacjenta (współczynnik Pearsona=-0,165, p=0,042). W modelach regresji liniowej wielokrotnej, dotyczących wpływu zmiennych klinicznych na wynik w skali VAS, pozycja pacjenta była pojedynczym niezależnym predyktorem preferującym pozycję litotomijną w celu zmniejszenia odczuwanego bólu (B=-0,928, p=0,024).
Wnioski: Dane te sugerują pozycję litotomijną jako właściwy sposób wykonywania transrektalnej biopsji gruczołu krokowego z rutynowym zastosowaniem miejscowego żelu lidokainowego w porównaniu z konwencjonalną pozycją LLD.