Wolność przez jałmużnę

Chrześcijanie na całym świecie przechodzą przez okres Wielkiego Postu, kładąc nacisk na modlitwę, post i jałmużnę. Często interpretujemy te praktyki jako wyłącznie judeochrześcijańskie, i rzeczywiście są one wspólne dla wszystkich wyznań Abrahamowych. Jednak Buddyzm i inne wschodnie tradycje religijne również wzywają wierzących do dāna (jałmużny lub dobroczynności). Dāna została nazwana podstawową i najważniejszą zasadą duchowej podróży buddysty, prowadzącą do większej wewnętrznej wolności i ostatecznie do nirwany – upragnionego uwolnienia z cyklu odrodzenia.

W buddyzmie, jałmużna jest często ofiarowywana buddyjskim mnichom, zazwyczaj w formie jedzenia. W zamian za to mnich ofiarowuje błogosławieństwo. Wymiana jałmużny i modlitw inicjuje duchowe połączenie. Jak powiedział sam Budda, jałmużnik i mnich powinni być w „wzajemnej zależności”. Jałmużnicy dostarczają mnichom „rekwizytów” życia, a mnisi w zamian „uczą ich Dhammy godnej podziwu” (właściwej ścieżki życia) (Itivuttaka, §107).

Podczas gdy jałmużna umieszcza dających i otrzymujących w formie wzajemnej zależności, dobroczynny czyn wpływa na ducha dającego, pomagając duchowo oczyścić i przekształcić. Dāna, zgodnie z buddyjskim zrozumieniem, oferuje wolność, zdrowe oderwanie od świata i pomaga osobie żyć dla dobra innych, podczas gdy jej przeciwieństwo, egoizm, rodzi ból i cierpienie poprzez zaabsorbowanie sobą.

W ramach tradycji chrześcijańskiej wezwania Jezusa do ofiarowania jałmużny są liczne. W Ewangelii Mateusza 25 zbawienie chrześcijanina jest związane z miłością do najbardziej potrzebujących, widząc w dobroczynności odpowiedź na samego Chrystusa:

Przyjdźcie, wy, którzy jesteście błogosławieni przez mojego Ojca. Odziedziczcie królestwo przygotowane dla was od założenia świata. Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść, byłem spragniony, a daliście Mi pić, byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie, byłem nagi, a przyodzialiście Mnie, byłem chory, a opiekowaliście się Mną, byłem w więzieniu, a odwiedziliście Mnie. (w. 34-36)

To wezwanie do dobroczynności – od słowa caritas, oznaczającego „miłość” – pozostaje jednym z najbardziej znaczących znaków chrześcijaństwa, pobudzając zarówno indywidualne, jak i wspólnotowe wysiłki.

Zarówno dla chrześcijanina, jak i dla buddysty, jałmużna jest postrzegana pozytywnie jako praktyka duchowej zasługi. Dla chrześcijanina dobroczynność jest odpowiedzią na wezwanie Boga i jest ożywiana przez Jego łaskę. Podobnie buddysta rozumie jałmużnę jako formę ofiarnej dobroczynności, która jest zasługą – może nawet zbawczą w buddyjskim sensie – poprzez budowanie duchowego bogactwa na wieczność. Zgodnie z tekstem świętym dla buddystów, owoce dawania obejmują sympatię i szacunek innych, pewność siebie i dobrą reputację, a po śmierci dusza „pojawia się ponownie w dobrym miejscu, w niebiańskim świecie” (Anguttara Nikaya 5, 34). Buddyści wierzą, że praktyka dāny może przyczynić się do przerwania cyklu odradzania się i doprowadzić do osiągnięcia nirwany. Podczas gdy życie pozagrobowe dla chrześcijanina jest inne niż to wyobrażane przez buddystę, ścieżka do duchowej wolności, kulminująca w życiu pozagrobowym, nosi pewne podobieństwo.

Chrześcijaństwo i buddyzm skupiają się na zróżnicowanej jałmużnie – co oznacza, że jałmużna powinna być rozdzielana w zależności od sytuacji i potrzeb. Pojęcie „świętych ubogich” w chrześcijaństwie, oparte na świadectwie apostołów, postrzega wdowy i sieroty jako szczególnie zasługujące na jałmużnę. W nowszych czasach katolicy nazwali to preferencyjną opcją dla ubogich, odpowiedzią na tych w społeczeństwie, którzy najbardziej potrzebują dobroczynności.

Jednakże dobroczynność i dāna dotyczą czegoś więcej niż tego co jest otrzymywane przez potrzebującego; uznają, że w dawaniu jest otrzymywanie. Dla chrześcijanina, dobroczynność jest ścieżką do prawdziwej wolności. Oderwanie od tego świata pozwala skupić się na wyższych rzeczach i ostatecznie, poprzez wiarę i triumf Jezusa nad grzechem i śmiercią, doświadczyć świata, który nadejdzie: nieba.

Buddyjska idea dāny może przypomnieć nam chrześcijanom jedną z fundamentalnych zasad naszej wiary, poświadczoną przez Chrystusa i praktykowaną przez pierwszych chrześcijan i ludzi wiary dzisiaj: To, co dajemy w jałmużnie tutaj, zostanie nam zwrócone. Jak mówi nam Ewangelia:

Sprzedajcie swoje rzeczy i dajcie jałmużnę. Zaopatrzcie się w sakiewki z pieniędzmi, które się nie zużywają, w niewyczerpany skarb w niebie, którego nie dosięgnie złodziej ani mól nie zniszczy. (Łukasz 12:33)

Dla chrześcijan i buddystów, poprzez dobroczynność odnajduje się wolność, uwolnienie od przywiązania do siebie i rzeczy tego świata, oraz otwarcie na życie, które ma nadejść.

Dodaj komentarz